(fot. archiw. Drogi Ikony)

(fot. archiw. Drogi Ikony)

W sobotę, 10 maja 2014 r. odbyła się druga odsłona ekspozycji ikon Maryjnych „Błogosławiona, któraś uwierzyła”, które wyszły spod rąk ikonopisarzy z „jezuickiej” warszawskiej grupy Droga Ikony. Wystawa ta prezentuje charakterystyczne dla środowiska twórców wyznanie wiary i refleksję nad życiem Bogurodzicy, przewodniczki chrześcijan w wierze w Chrystusa Zbawiciela. Tym razem, po marcowej prezentacji w Sanktuarium Marki Bożej Łaskawej w Warszawie, ikony zostały udostępnione w Galerii Anielskiej przy Parafii Matki Bożej Królowej Aniołów na Bemowie. W podziemnym, dość wąskim i długim wnętrzu, o wystroju modernistycznym, na ceglanych ścianach pracownia Droga Ikony zaprezentowała 55 ikon ponad trzydziestu ikonopisów związanych ze środowiskiem.

Otwarcie wystawy poprzedziła Msza św. w Kaplicy Anielskiej oraz modlitwa Akatystem do Bogurodzicy w wykonaniu Chóru rodzinnego „Soli Deo” i zgromadzonych wiernych. Konferencję pt. „Pascha Matki Bożej” wygłosił o. dr Aleksander Jacyniak SJ, rektor sanktuarium Matki Bożej Łaskawej.

Prezentując owoce swojej modlitwy i pracy artystycznej, twórcy z grupy Droga Ikony zechcieli podzielić się swoim osobistym doświadczeniem wiary, dla której ekspresje znajdują na ścieżkach bogatej tradycji chrześcijańskiego ikonopisania. Udostępniony przez nich zbiór przedstawień odpowiada charakterystycznemu, choć zaadoptowanemu do współczesności w tematyce i formie, sposobowi ukazywania postaci i wydarzeń z życia Bogurodzicy, który był właściwy dawnym szkołom malarstwa ikonograficznego. Sposób ten wyrażał się w ogólnie przyjęty Kanonie zdobienia świątyń, respektowanym zarówno na wschodzie jak i zachodzie chrześcijaństwa aż do początków XV wieku.. Ów Kanon odznaczał się uniwersalnością stosowanej w przedstawieniach symboliki, odnoszącej się do każdego z elementów obrazu, która umożliwiała „czytanie” poszczególnych ikon według zawartej w nich treści ewangelicznej. Ikonopisarze współcześni, podejmując z uwagą i szacunkiem ten Kanon, szukają zarazem twórczego doboru plastycznych form i kolorów, odpowiadających ich osobistej wrażliwości i zapotrzebowaniu.

Niektóre z udostępnionych w Galerii Anielskiej ikon przedstawiają wizerunki nawiązujące do bardzo znanych i czczonych Prototypów. Są wśród nich takie, jak Matka Boża Częstochowska, Matka Boża Ostrobramska, Matka Boża – Smoleńska, Włodzimierska, Dońska i Piotrowska. Są również znane przedstawienia Matki Bożej pod intrygującymi tytułami jak „Znak” i „Krzew Gorejący” czy „Igranie”. Prezentowane są także przedstawienia dla ikony „nowe”, jak Matka Boża Fatimska czy „Pneumatofora”, tj. Niosąca Ducha. Obecne są również liczne ikony ukazujące życie Maryi, zaliczane do tzw. ikon świątecznych, jak Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie, Narodzenie Chrystusa czy Ukrzyżowanie oraz Zaśnięcie Matki Bożej. Poza tym na wystawie można zobaczyć wiele ikon zbiorowych, z oryginalnymi rozwiązaniami, jak np. Matka Boża z Rodzicami – Joachimem i Anna, czy św. Rodzina ze świętymi Patronami Marcinem i Marią Magdaleną oraz archaniołami Michałem i Gabrielem.

Podjęcie przez twórców ze środowiska Droga Ikony tematyki Maryjnej wiąże się z dwoma wydarzeniami, które tworzą ramy aktualnie przeżywanego czasu Kościoła powszechnego, a szczególnie Kościoła w Polsce. Jednym z nich jest Rok Wiary, ogłoszony przez papieża Benedykta XVI u początku Adwentu 2012 r. i trwający do grudnia 2013 r., drugim natomiast zapoczątkowany przez Episkopat Polski wraz z Adwentem 2013 r. okres trzyletnich przygotowań do obchodów Jubileuszu 1050. rocznicy Chrztu Polski, który rozpocznie się w roku 2016. Treścią Roku Wiary była odnowa osobistego wyznania Credo przez chrześcijan, abym żyć nim konsekwentniej na co dzień, treścią okresu przygotowań do obchodów Jubileuszu Chrztu Polski jest natomiast odnowa chrześcijańskich wspólnot jako miejscu wyznawania i głoszenia Kerygmatu. Dlatego na styku tych dwóch wydarzeń inspirujących do odnowy wiary, środowisko „Droga Ikony” zechciało podjąć duchową i artystyczną medytację nad postacią i życiem Tej, którą Kościół od samego początku czci jako wzór i Przewodniczkę w wierze. Osoba Maryi, Matki Bożej, jest więc punktem odniesienia w podjęciu osobistej drogi odnowy każdego, a ikonograficzna medytacja nad Jej życiem i ukazywaniem go w świętym obrazie próbą twórczego włączenia się środowiska ikonopisów, zgodnie z właściwym mu charyzmatem, w program duszpasterski realizowany przez Kościół powszechny.

Z okazji wystawy „Błogosławiona, któraś uwierzyła”, pracownia Droga Ikony wydała 60-stronicowy katalog z reprodukcjami pokazywanych ikon. W zeszycie opublikowane jest również opracowanie tematu „Matka Boża w ikonie” oraz ogólna prezentacja działalności Drogi Ikony i wyznaczonych przez nią duszpasterskich celów.

Wystawa w Galerii Anielskiej dostępna będzie do 8 czerwca 2014 r. W ciągu tygodnia (poniedziałek-sobota), można ją obejrzeć w godz. 8.00-20.00, natomiast w niedziele w godz. 8.00-21.00. Galeria znajduje się przy kościele parafialnym Matki Bożej Królowej Aniołów w Warszawie Bemowo, na ul. Ks. Br. Markiewicza 1.

Na specjalną prezentację ikon z praktycznym pokazem warsztatu ikonopisarskiego Droga Ikony zaprasza do Galerii Anielskiej podczas „Nocy Muzeów” w Warszawie, 17 maja, w godz. od 18.00 do 2.00 w nocy.

Droga Ikony/ O. Jacek Wróbel SJ/ RED.