W Rzymie, na Uniwersytecie Gregoriańskim (Wydział Historii i Dóbr Kultury Kościoła), odbyła się 17 października prezentacja pracy zbiorowej pod redakcją o. Paula Oberholzera SJ zatytułowanej „Odrodzenie Towarzystwa Jezusowego”. Wśród zebranych w książce artykułów znalazły się także teksty o. Roberta Danieluka SJ i o. Marka Inglota SJ.

Na zdjęciu powyżej fragment obrazu Iwana Argunowa przedstawiającego Carycę Katarzynę, dzięki której zakon jezuitów przetrwał w Rosji mimo kasaty (wikipedia). Poniżej okładka książki i krótka relacja o. Henryka Droździela SJ – Rektora Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie.

Książka ukazała się w serii Studia Oecumenica Friburgensia nr. 88 i nosi tytuł: Die Wiederherstellung der Gesellschaft Jesu. Vorbereitung, Durchführung und Auswirkungen. Unter besonderer Berücksichtigung der Verhältnisse im Wallis – Odrodzenie Towarzystwa Jezusowego. Przygotowanie, przebieg wydarzeń i rezultaty. Ze szczególnym uwzględnieniem okoliczności Kantonu Wallis. Została wydana nakładem Aschendorff Verlag, Münster 2019.

W książce znalazł się obszerny artykuł o. Roberta Danieluka SJ, historyka i pracownika Archiwum
Rzymskiego Towarzystwa Jezusowego: Die Jesuiten in Brig im frühen 19. Jahrhundert im Licht des
Generalarchivs der Gesellschaft Jesu in Rom (s. 71-98) – Jezuici w Brig w początkach XIX w. w świetle generalnego archiwum Towarzystwa Jezusowego w Rzymie oraz o. Marka Inglota SJ, dziekana Wydziału Historii: Padri del Vallese e la Compagnia di Gesu nell’Impero Russo (s. 129-142) – Ojcowie z kantonu Wallis i Towarzystwo Jezusowe w imperium rosyjskim.

Zdaniem recenzentów jest to przełomowa praca. Zawarte treści wskazują nowe kierunki interpretacji historii Towarzystwa w okresie po kasacie i przed odrodzeniem, pozwalają znaleźć odpowiedź na pytania o tożsamość duchową i prawną Zakonu przed i po kasacie, wskazują na to co i w jaki sposób odrodzone Towarzystwo Jezusowe przejęło, z czego korzystało i jakie uwarunkowania towarzyszyły formowaniu się i rozwojowi zakonu około roku 1814.

Mimo iż praca jest obszerna, a może właśnie dlatego, pokazuje jak wiele zostało jeszcze do zbadania i odkrycia. Jak zwykle odpowiedź na jedno pytanie stawia historyka (i czytelnika) w obliczu kilku innych pytań, które rodzą się z usłyszanej odpowiedzi, ale tak działa motor napędowy badań nie tylko historycznych i historiograficznych.

o. Henryk Droździel SJ (Rzym)

Nakładem Wydawnictwa Naukowego Akademii Ignatianum ukazała się książka „Kształcenie nauczycieli dla jezuickich szkół średnich w Polsce od XVI do XVIII wieku” autorstwa  Anny Królikowskiej.

Książka ma charakter nowatorski, bowiem w rodzimej literaturze nie posiadamy globalnego ujęcia problematyki kształcenia nauczycieli dla potrzeb szkolnictwa jezuickiego od czasu powstania tego zakonu aż po jego kasatę. Autorka wykazała się bardzo dobrą znajomością źródeł i literatury przedmiotu, która została poddana szczegółowej krytyce i umiejętnie wykorzystana. Dzięki temu omawianie poszczególnych zagadnień zostało przeprowadzone w powiązaniu z założeniami i koncepcjami szkolnictwa jezuickiego w Europie. Takie szerokie ujmowanie zagadnień pozwoliło Autorce lepiej zrozumieć i ocenić szkolnictwo jezuickie w Polsce, w tym również system kształcenia nauczycieli. Dzięki szczegółowo przeprowadzonej analizie programu i stosowanych podręczników Autorka weryfikuje wiele opinii i stereotypów w odniesieniu do programu kształcenia młodzieży szlacheckiej. Wskazuje na istniejącą zależność między kierunkiem wykształcenia nauczyciela a realizacją programu nauczania.
Prof. dr hab. Andrzej Meissner

Wydawałoby się, że o działalności oświatowej jezuitów napisano już wszystko. Okazuje się jednak, że jest jeszcze wiele interesujących wątków, które należy wydobyć na światło dzienne oraz podkreślić ich znaczenie dla dziejów oświaty i szkolnictwa. Znakomitym tego przykładem jest publikacja Anny Królikowskiej, która skupiła się na kwestiach związanych z prowadzonymi przez jezuitów seminariami nauczycielskimi. Chcąc zadbać o odpowiedni poziom wykształcenia uczniów w swoich kolegiach, jezuici mieli świadomość, że potrzebni są do tego odpowiednio przygotowani nauczyciele. Niniejsza publikacja traktuje właśnie o tym, jak w Polsce w okresie od XVI do XVIII wieku przygotowywano kadrę dydaktyczną i pedagogiczną nauczającą potem w kolegiach jezuickich na terenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Studium to będzie z pewnością przydatne historykom wychowania oraz pedeutologom.
Dr hab. Piotr Gołdyn, prof. UAM

Więcej informacji na stronie: wydawnictwo.ignatianum.edu.pl