W niedzielę 22 marca Br. Stefan Franczak SJ, przebywający obecnie w Kolegium Jezuitów w Gdyni, otrzymał od Prezydenta RP Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w dziedzinie hodowli rośli ozdobnych i za wkład do światowego dorobku ogrodnictwa. W imieniu Prezydenta RP odznaczenie wręczył Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek w obecności o. Prowincjała Dariusza Kowalczyka SJ, rodziny Brata Stefana, zaproszonych gości i wspólnoty jezuitów. Br. Stefan Franczak, jezuita, jest znanym na całym świecie hodowcą powojników (Clematis). Jest honorowym członkiem the International Clematis Society. Wyhodował i nazwał ponad 80 odmian Clematis, z tego 68 znajduje się w międzynarodowym rejestrze.
Wiele odmian powojników Brata Stefana należy do najlepszych wśród wyhodowanych w ciągu ostatnich 20 lat na świecie. Opisywano je w wielu artykułach prasowych, np. w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Kanadzie, Szwecji czy Wielkiej Brytanii.
Tak wspomina o osiągnięciach Brata Stefana dr Szczepan Marczyński, z Wydziału Ogrodniczego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego:
‘W 1969 r. zacząłem pracę w Katedrze Roślin Ozdobnych i wtedy trafiłem do ogrodu księży jezuitów w Warszawie przy ul. Rakowieckiej. W owym czasie był to chyba najpiękniejszy ogród w Warszawie, w weekendy otwarty dla wszystkich. Tam poznałem brata Stefana Franczaka, który ten ogród zorganizował i prowadził. W ogrodzie tym była duża kolekcja bylin i krzewów ozdobnych, a zwłaszcza powojników (Clematis), liliowców (Hemerocalis) i irysów bródkowych (Iris).
Wiele z tych kwiatów uzyskało prestiżowe wyróżnienia międzynarodowe. Odmiany ‘Błękitny Anioł’, ‘Polish Spirit’ i ‘Warszawska Nike’ uzyskały w Anglii „Award of Garden Merit”, najwyższe wyróżnienie przyznawane przez Royal Horticulture Society (RHS) najlepszym odmianom roślin ogrodowych. RHS jest najliczniejszym (liczy kilkaset tysięcy członków) i najaktywniej działającym towarzystwem ogrodniczym na świecie.
Cztery odmiany powojników Brata Stefana zostały uhonorowane medalami na największej europejskiej wystawie szkółkarskiej – PLANTARIUM w Holandii. Odmiany ‘Kardynał Wyszyński’, ‘Błękitny Anioł’ i ‘Westerplatte’ otrzymały złote medale, a odmiana ‘Warszawska Nike’ srebrny.
Odmiana ‘Emilia Plater’, jako jedyna w 2002 roku, po trzyletniej obserwacji, w uznaniu jej niezwykłej zdrowotności, odporności i dekoracyjności ogrodowej została wyróżniona przez Brytyjskie Towarzystwo Powojnikowe (British Clematis Society) – „ Certificate of Merit 2002”.
Większości odmian Brat Stefan nadał nazwy związane z wybitnymi osobistościami polskiego kościoła (‘Jan Paweł II’, ‘Kardynał Wyszyński’, ‘Matka Urszula Ledóchowska’, ‘Matka Siedliska’…) lub z polską historią (‘Warszawska Nike’, ‘Westerplatte’, ‘Monte Cassino’, ‘Emilia Plater’…). Stefan Franczak wyhodował również 115 odmian liliowców (Hemerocalis), z których 95 uzyskało międzynarodową rejestrację. Dzięki temu miliony osób na całym świecie dowiedziały się o Polsce i jej historii”.
Obecnie Brat Stefan ma już 91 lat i po latach ciężkiej pracy przebywa w infirmerii zakonnej w kolegium jezuitów w Gdyni. Ta dzisiejsza uroczystość i otrzymane odznaczenia od Prezydenta RP jest wyrazem szczególnego uznania dla Brata Stefana i jego życiowej pasji w dziedzinie ogrodnictwa. Pod koniec uroczystości, która odbyła się w refektarzu kolegium gdyńskiego, dr Szczepan Marczyński przedstawił w ciekawej prezentacji najważniejsze dokonania Brata Stefana.
