Opowiadanie o pobycie Boga u Abrahama jest opowieścią gminną mieszkańców okolic Morza Martwego (Rdz 18, 1-15). Ukazuje ona w sposób ludowy i ciepły bliskość i zażyłość relacji Boga z Abrahamem.
Abraham był koczownikiem. Mieszkał w Mamre w pobliżu Hebronu. Jak zwykle w samo południe wypoczywał przed namiotem. „Namioty pasterskich nomadów wykonane z koźlej skóry miały zatrzymywać ciepło w nocy i zapewniać ożywczy powiew wiatru za dnia, gdy jego poły uniesione były w górę. Siedzenie u wejścia do namiotu w najgorętszej porze dnia dostarczało cienia, ponadto można było poczuć orzeźwiający powiew wiatru i uważać na znajdujący się w środku dobytek” (J. Walton).
Wśród ludów nomadycznych pora południowa nie jest czasem na wizyty i odwiedziny. Jednakże nie stanowi ona przeszkody dla Boga. „Abraham spojrzawszy dostrzegł trzech ludzi naprzeciw siebie. Ujrzawszy ich podążył od wejścia do namiotu na ich spotkanie” (Rdz 18, 2). Trzech ludzi, których dostrzegł Abraham stanowi nie lada zagadkę dla egzegetów. „Opowiadanie przechodzi wciąż od liczby mnogiej do pojedynczej. Gości jest trzech i są jednym. Są to trzej nieznani wędrowcy, ale w rzeczywistości to sam Pan” (B. Maggioni). Już starożytna tradycja dostrzega w postaciach trzech tajemniczych gości Trójcę Świętą. Św. Ambroży pisze: „to wielka tajemnica wiary. Pan Bóg ukazuje się Abrahamowi, który dostrzega trzy osoby. Pan Bóg jaśnieje przed nim, a on widzi Trójcę. Nie przyjmuje Ojca bez Syna, ani nie wyznaje Syna bez Ducha Świętego” (G. Ravasi).
Starożytną intuicję podejmie późniejsza ikonografia. Do najbardziej znanych należy ikona Andrieja Rublowa Trójca Święta. Artysta przedstawił w niej trzy poziomy. Pierwszy najbardziej zewnętrzny ukazuje trzech aniołów pod dębami Mamre zasiadających wokół stołu biesiadnego, który jest równocześnie ołtarzem eucharystycznym. Odwiedziny Boga wiążą się z obietnicą potomka, który będzie protoplastą narodu, z którego narodzi się Mesjasz. Drugi poziom dotyczy Bożego planu zbawienia. Trzej Pielgrzymi to trzy Osoby Boskie, które spoglądają na całą powierzchnię i obraz całego świata pełnego ludzi i naradzają się, w jaki sposób dokonać dzieła zbawienia. Centralne miejsce w ikonie zajmuje kielich, w którym znajduje się zbawcza krew Jezusa. Każda z Postaci trzyma w ręce laskę, symbol pielgrzymowania. Oznacza to, że cała Trójca Święta ma udział we wcieleniu i zbawieniu. Trzecia perspektywa ikony obrazuje wewnętrzne życie Boga. Jest nią komunia i miłość. Rublow wyraził ją w przezroczystości, lekkości postaci, która daje wrażenie pokoju, radości, piękna i wiecznej młodości. Nie widać w nich ani przeszłości, ani przyszłości, ani wczoraj, ani jutro, ale dzisiaj ich wiecznej młodości. Trzy osoby Boskie oddają się sobie wzajemnie i komunikują między sobą. Jest to głębia ich istoty. Z głębi miłości, dzielenia, dawania wypływa zbawienie. Miłość Boga do człowieka jest odbiciem tej miłości, która stanowi samą istotę Boga.
W ikonie Andrieja Rublowa obok trzech osób Boskich jest wolna przestrzeń. W tej przestrzeni jest miejsce dla każdego człowieka. Trójca Święta z miłością oczekuje każdego i pragnie go zbawić, obdarzyć miłością, wiecznym szczęściem; pragnie go zjednoczyć w głębi życia wewnętrznego Boga, w miłości.
Pytania do refleksji:
- Czy znam jakieś sagi i historie dotyczące mojej rodziny?
- Co sądzę o wyborach Boga?
- Która pora jest dla mnie najgorętsza, niewygodna?
- Jakie miejsce w moim życiu duchowym pełni Trójca Święta?
- Z którą osobą Trójcy Świętej mam bliskie relacje? A którą „zaniedbuję”?
fot. Wikipedia