Przekładany kilkakrotnie z powodu pandemii, tegoroczny festiwal poświęcony Maciejowi K. Sarbiewskiemu (1595-1640) mógł odbyć się bez przeszkód w Płońsku i Warszawie. Trwał dwa dni: 10-11 września i był poświęcony – jak zwykle – osobie i dziełu sławnego Poety okresu baroku. Przy tej okazji organizatorzy podjęli całkiem współczesne inicjatywy kulturalne i naukowe, którym niezmiennie patronuje Jezuita pochodzący z Sarbiewa, nieopodal Płońska.

Walne Zgromadzenie członków Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana, które od 15 lat zajmuje się promocją Poety, podsumowało minione, dość trudne dwa lata i nakreśliło ambitny plan na rok przyszły. Były odwiedziny Sarbiewa: modlitwa w tutejszym kościele i spotkanie w Izbie Pamięci Poety, mieszczącej się w miejscowej Szkole Podstawowej. W Miejskim Centrum Kultury w Płońsku, które co roku podejmuje trud organizacji Festiwalu, nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu poetyckiego „O Laur Sarbiewskiego” w języku polskim i łacińskim.

Laureatami tego pierwszego zostali: Ela Galoch z Turka, Tomasz Lorenc z Łodzi i Czesław Markiewicz z Zielonej Góry. Przy tej okazji prof. Libor Martinek z czeskiej Opawy otrzymał ministerialny medal: „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Artystyczny wieczór uświetniła Elżbieta Adamiak z zespołem „Trwaj chwilo, trwaj”, wprawiając słuchaczy w dobry, nieco melancholijny nastrój. A płoński dzień dopełniła „noc poetów” z recitalem Trio Piotra Woźniaka.

Drugi dzień Festiwalu odbywał się w Akademii Katolickiej – jezuickim Collegium Bobolanum w Warszawie. Tu miała miejsce sesja naukowa poświęcona Maciejowi K. Sarbiewskiemu. Podczas dość kameralnej konferencji wypowiadali się: dr Teresa Kaczorowska, prezes Academii Europaea Sarbieviana – o wskrzeszaniu z niepamięci „Sarmackiego Horacego”; prof. Juliusz A. Chrościcki, który przedstawił słynnego malarza, Petera Paula Rubensa, jako projektanta dwóch frontyspisów do wydania dzieła Sarbiewskiego: „Lyricorum libri IV”. Z kolei prof. Elwira Buszewicz podjęła wciąż kontrowersyjny zarzut plagiatu, wysuwany wobec „Zabaw leśnych” Sarbiewskiego, a ks. dr Krzysztof Dorosz SJ przedstawił próbę interpretacji „Mazowieckiego Horacego” z perspektywy chrześcijańskiej ekologii.

W drugiej części konferencji prof. Barbara Milewska-Waźbińska rozwinęła temat alegorycznej interpretacji mitologicznych postaci Wenery i Kupidyna w słynnym dziele „Dii gentium” Sarbiewskiego; Daniel Artymowski skupił się na pobycie Poety w Rzymie i niejasnościach, a także znakach zapytania z tym związanych. Prof. Libor Martinek opowiadał, jak odczytywano Sarbiewskiego w Czechach i na Słowacji; wcześniej zaś zaprezentował pokonferencyjną, czesko-polską monografię zbiorową „České a polské literární baroko” – „Czeski i polski barok literacki” (Opava, 2021), która to książka otrzymała tegoroczną nagrodę w kategorii „prace naukowe o Sarbiewskim”. Natomiast prof. Peter Jonathan Starr z tranlatorską pomocą Ireny Ulku opowiedział o historii recepcji poezji Sarbiewskiego w Wielkiej Brytanii.

Po konferencji grupa uczestników udała się na Cmentarz Powązkowski, aby pomodlić się przy zbiorowej mogile na tyłach Kościoła św. Karola Boromeusza, gdzie prawdopodobnie spoczywają prochy Macieja K. Sarbiewskiego, a także odwiedziła grób o. jezuity Tadeusza Karyłowskiego (1882-1945), znakomitego tłumacza łacińskich utworów Poety.

Kolejny festiwal Sarbiewskiego został zaplanowany w maju przyszłego roku.

Krzysztof Dorosz SJ

Na głównym zdjęciu: Prof. Libor Martinek z Opawy podczas konferencji na Akademii Katolickiej w Warszawie