Obraz do medytacji: Wyobraź sobie Jezusa nauczającego w synagodze. Jeżeli masz osobiste doświadczenie pobytu w synagodze, możesz je przywołać.
Prośba o owoc medytacji: Proś o odkrywanie bogactwa swego wnętrza i odwagę, by dzielić się nim z innymi.
1. A wszyscy przyświadczali Mu i dziwili się
Pierwszą reakcją słuchaczy na prymicyjne wystąpienie Jezusa w rodzinnym Nazarecie było zdziwienie, zdumienie. „A wszyscy przyświadczali Mu i dziwili się pełnym wdzięku słowom, które płynęły z ust Jego”. Jezus przemówił z jednej strony bardzo prosto, by wszyscy mogli Go zrozumieć, a równocześnie w sposób oryginalny, spontaniczny, nowy. Marek Ewangelista przytacza pytania, jakie stawiają sobie mieszkańcy Nazaretu: „Skąd On to ma? I co to za mądrość, która jest Mu dana?” (Mk 6, 2). Pytania te świadczą, że słowa Jezusa wypływają z głębi serca, są Jego słowami, Jego doświadczeniem, Jego życiem: „Dobry człowiek z dobrego skarbca swego serca wydobywa dobro […] Bo z obfitości serca mówią jego usta” (Łk 6,45).
Jakie jest twoje wewnętrzne bogactwo? Co wychodzi z twego serca? Czy dostrzegasz wewnętrzną spójność pomiędzy tym, czym żyjesz, a tym, co wyrażasz na zewnątrz?
2. Czy nie jest to syn Józefa?
Słowa Jezusa budzą podziw, ale również wątpliwości. Zamiast radości z obwołanego roku łaski mieszkańcy Nazaretu przechodzą stopniowo do sceptycyzmu, nieufności i krytyki. Czy nie jest to syn Józefa? Mieszkańcy Nazaretu zżyli się z Jezusem. Widzieli Go, gdy wśród nich wzrastał, żył. I trudno było im zrozumieć tajemnicę Boga.
Nazaretańczycy mieli z góry wyrobioną opinię o Jezusie: jest równie biedny, jak wszyscy inni, prowadzi zwykłe życie, niczego nowego nie jest w stanie powiedzieć. Jezus został zakwalifikowany i zaszufladkowany. Mieszkańcy Nazaretu nie są w stanie uwierzyć, że wielki i potężny Bóg posługuje się słabymi i biednymi. Działanie Boga musi być przecież inne. Bóg nie może działać za pośrednictwem pokornych, prostych i niepozornych ludzi.
Czy zbyt łatwo i szybko nie oceniasz ludzi? Czy potrafisz przebijać się przez pierwsze wrażenia, by odkrywać inność, oryginalność, piękno i tajemnicę każdego człowieka? Czy w relacjach z Jezusem nie poddajesz się rutynie? Czy wierzysz, że Bóg działa dziś również za pośrednictwem ludzi prostych, zwykłych, niepozornych?
3. Prorok lekceważony
Jezus reaguje zdziwieniem, zaskoczeniem, któremu prawdopodobnie towarzyszy ból. Jezus spodziewał się od rodaków współdzielenia radości; tymczasem spostrzega z goryczą, że ma przed sobą mur zawiści i zazdrości. Jego miłość i pragnienie uzdrawiania napotykają na przeszkody. W tej scenie mamy pierwszy obraz ewangelizującego Jezusa: nie słuchany, przegrany, odrzucony.
Również sam Jezus próbuje zrozumieć przyczynę tego odrzucenia i blokady mieszkańców Nazaretu: „Tylko w swojej ojczyźnie, wśród swoich krewnych i w swoim domu może być prorok tak lekceważony” .I podaje przykłady Eliasza i Elizeusza. Mieszkańcy Nazaretu nie są w stanie uchwycić przesłania Jezusa, ponieważ nie znajdują się w sytuacji wdowy z Sarepty Sydońskiej (1 Krl 17, 8-24) ani Syryjczyka Naamana (2 Krl 5, 1-27). Nie są wystarczająco świadomi swego ubóstwa i dlatego nie potrafią się ubogacić. Nie są świadomi swojej ślepoty i nie potrafią przyjąć światła. Nie są też wystarczająco świadomi niewoli, w jakiej żyją, by móc cieszyć się głoszoną wolnością.
Słowa Jezusa o wdowie z Sarepty i Naamanie były niewątpliwie prowokacją. Jednak owa prowokacja, która stanowiła kolejną szansę, stała się przyczyną jeszcze większej zatwardziałości serc; zatwardziałości, która zrodziła myśli zabójcze. Ojcowie Kościoła mówią: „Słońce może być także źródłem stwardnienia, kiedy zamiast trawy gotowej napełnić się jego energią, znajduje na swej drodze błoto, które pod jego wpływem potrafi jedynie stwardnieć”.
Inną przyczyną odrzucenia Jezusa są reakcje czysto ludzkie – mieszkańcy Nazaretu myśleli o profitach, jakie mogliby czerpać z działalności Jezusa: „dokonajże i tu w swojej ojczyźnie tego, co wydarzyło się, jak słyszeliśmy, w Kafarnaum”. Sukces Jezusa mógłby nobilitować zamknięte środowisko Nazaretu, skupione na pracy i handlu.
Jakie uczucia wzbudza w tobie obraz przegranego Jezusa? Czy jesteś otwarty na znaki obecności i miłości Boga? Jakich profitów oczekujesz od Boga?
4. Exodus Jezusa
Po nieudanym wystąpieniu w Nazarecie dokonuje się exodus Jezusa. Jezus jest zmuszony wyjść. Jezus który przyszedł, niosąc w sobie cały ładunek uzdrawiającej mocy, zmuszony jest, wobec ślepoty, zazdrości i zawiści swoich współziomków zawrócić i udać się gdzie indziej. Jezus zostaje wyrzucony z synagogi poza miasto.
To wyrzucenie Jezusa z Nazaretu, choć paradoksalnie wydaje się klęską, przynosi ogromne owoce. Jezus idzie do Kafarnaum, gdzie okazuje w pełni swoją Boską moc. Zwątpienie i niewiara współziomków nie zmieniły planów Jezusa. Nie próbuje szukać innych, bardziej wyrafinowanych form nauczania; czyni to samo, co przedtem. Podąża własną, ewangeliczną drogą. Wolność pozwala Jezusowi przekroczyć ciasne ramy lokalnego proroka i wyjść poza krąg Nazaretu. Wydaje się niemal, że wzrost niezrozumienia, zazdrości czy też nienawiści ze strony człowieka, pociąga ze strony Jezusa (Boga) – wzrost zrozumienia, życzliwości, miłości.
Jak reagujesz wobec niezrozumienia i odrzucenia przez innych? Czy potrafisz w wolności i odwagą kontynuować dzieła, które uważasz za słuszne (i Boże)?
Rozmowa końcowa: Rozmawiaj z Jezusem. Proś o odwagę w naśladowaniu Jego wolności. I módl się o odwagę dawania świadectwa wiary.
