W dzisiejszym numerze Gościa Niedzielnego 10/2020, redaktor Andrzej Grajewski sugeruje, że najciekawsze dokumenty, jakie mogą wypłynąć po odtajnieniu zbiorów watykańskich z lat 1939-1958, dotyczą misji wschodniej realizowanej przez absolwentów prowadzonego przez jezuitów Instytutu Russicum.
To prawda, że o. Jan Keller SJ, o. Pietro Leoni SJ i o. Walter Ciszek SJ, którzy w latach 40-tych zostali skazani przez NKWD jako watykańscy szpiedzy, szkolili się w Russicum, ale misja wschodnia realizowana była już wcześniej przez jezuitów z Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego. Rozpoczęto ją w latach 20-tych XX wieku. Na polecenie Stolicy Apostolskiej misja prowadzona na wschodzie przez jezuitów była realizowana w obrządku bizantyjskim.
Mamy nadzieję, że bogata dokumentacja zachęci pracowników naukowych do przygotowania publikacji historycznej odsłaniającej ten ciekawy okres w działalności jezuitów na dawnych Kresach i na terenie Rosji.
Dokumentacja z lat przedwojennych, głównie relacje jezuitów, jest obszerna i pasjonująca. Natomiast działania jezuitów na terenie Rosji po 1939 roku poznamy lepiej [jeśli w ogóle], dzięki odtajnionym ostatnio dokumentom.
Andrzej Grajewski, „Misja wschodnia Piusa XII, Gość Niedzielny 10/2020, s. 36-37.
Na zdjęciu u góry: o. Walter Ciszek SJ . Poniżej okładka książki autorstwa o. Waltera Ciszka SJ.
W Wydawnictwie WAM dostępna jest jeszcze książka Waltera Ciszka SJ, „…bo Ty jesteś ze mną”