Ukazała się publikacja o polskich uchodźcach w Iranie w latach 1942-1945. Autorką książki, która została wydana z okazji 80. rocznicy przybycia polskich uchodźców z Armią Andersa do Iranu, jest Lidia Potykanowicz-Suda, a wydawcą prowadzony przez jezuitów Papieski Instytut Studiów Kościelnych (PISK).
Lidia Potykanowicz-Suda, Polscy uchodźcy w Iranie w latach 1942 – 1945 w świetle archiwaliów Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych, Papieski Instytut Studiów Kościelnych, Rzym 2022
Książka powstała głównie na podstawie materiałów archiwalnych przechowywanych w Archiwum Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie. Omawiane w publikacji archiwalia zostały uporządkowane przez archiwistów z archiwów państwowych w ramach pomocy instytucjom polonijnym organizowanej przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych z wykorzystaniem funduszy pochodzących z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Z istnienia tych cennych dokumentów badacze niejednokrotnie nie zdawali sobie sprawy. Dlatego też do książki dołączono fotograficzną prezentację kilkudziesięciu dokumentów oraz aneks zawierający wykaz jednostek archiwalnych części zbiorów PISK dotyczących tego zagadnienia.
„Przedstawione archiwalia, tak jak i artefakty archeologiczne, opowiadają o osobach, wydarzeniach i instytucjach oraz o ich wzajemnych powiązaniach, będących w tym przypadku częścią etosu Polaków w Iranie w czasie II wojny światowej. Są one wspomnieniem pierwszego po latach niewoli oddechu wolności; świadczą o nadziei, która niepokonana przez rozpacz tliła się przykryta cierpieniem i nagle rozbłysła; o niezwyciężonym pragnieniu powrotu do Polski, o podejmowanych wysiłkach budowania normalnego życia w niezwykłych okolicznościach oraz o radzeniu sobie z codziennymi potrzebami uchodźczego i obozowego życia w gościnnym, ale obcym kraju” – pisze o. Henryk Droździel SJ, Rektor PISK.
Publikacja chce być jednocześnie hołdem złożonym uczestnikom tamtych wydarzeń; podziękowaniem za przykład niezłomnej wiary i wytrwałości; ukazaniem przedsiębiorczości i kreatywności Polaków przemocą zmuszonych do zmagania się ze skutkami wojny na jednym z etapów długiej drogi do Polski; przypomnieniem i zabezpieczeniem pamięci o osobach i ich czynach, które nie przestają być inspiracją do niepoddawania się i zaczynania wszystkiego od nowa.
Więcej można przeczytać na stronie Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych.
