Profesor belwederski filozofii i oryginalny teolog o kontrowersyjnych poglądach. Barwna i nietuzinkowa postać. Człowiek renesansu. W końcu, autor ponad dwóch i pół tysiąca pieśni kościelnych (sic!), które nie tylko uczyniły go najpłodniejszym twórcą w historii polskiej muzyki liturgicznej, ale też mocno wpłynęły na muzykę Kościoła katolickiego w Polsce.

Leonardo da Vinci w sutannie

Powiedzieć, że Stanisław Ziemiański SJ to postać ważna dla polskiej kultury, to jak nic nie powiedzieć. Profesor belwederski filozofii i oryginalny teolog o kontrowersyjnych poglądach. Bodaj jedyny polski filozof, który doczekał się własnego muralu (na jednym z mostów przy bulwarach wiślanych w Krakowie, niestety jakiś czas temu rozebranego). Barwna i nietuzinkowa postać. Człowiek renesansu. W końcu, mimo braku formalnego wykształcenia muzycznego, autor ponad dwóch i pół tysiąca pieśni kościelnych (sic!), które nie tylko uczyniły go najpłodniejszym twórcą w historii polskiej muzyki liturgicznej, ale też mocno wpłynęły na muzykę Kościoła katolickiego w Polsce po Soborze Watykańskim II. Wymownym znakiem tego wpływu jest nie tylko kolosalny dorobek twórczy, czy artykuły naukowe poświęcone tematyce muzyki liturgicznej, ale przede wszystkim ogromna liczba siedemdziesięciu jeden pieśni jego autorstwa, bądź przetłumaczonych przez niego na język polski, jakie znalazły się w najnowszym wydaniu Śpiewnika kościelnego ks. Jana Siedleckiego, czyli w śpiewniku uznanym przez Konferencję Episkopatu Polski za ogólnopolski śpiewnik liturgiczny.

Tak wielka ilość pieśni, których zaistnienie w polskiej muzyce kościelnej zawdzięczamy jednemu twórcy, w oficjalnym śpiewniku Kościoła katolickiego w Polsce, świadczy nie tylko o jakości i popularności pieśni krakowskiego jezuity, ale przede wszystkim o znaczeniu jego twórczości dla modlitewnej praxis naszego Kościoła. Takie pieśni jak „Jeden chleb”, „Idźcie na cały świat”, czy „Skosztujcie i zobaczcie” należą niewątpliwie do grupy utworów, które jeśli nie każdy praktykujący katolik, to zasadniczo każdy polski muzyk kościelny doskonale zna, nawet jeżeli w pierwszym momencie nie potrafi powiązać ich z ich twórcą.

Ziemiański. Koncert monograficzny 2020

Jako jezuita i muzyk, od dawna byłem mocno zainspirowany postacią współbrata równie wielkiego, co niepozornego, w życiu codziennym będącego po prostu wesołym i towarzyskim staruszkiem sypiącym jak z rękawa anegdotami i dowcipami przy każdym wspólnym posiłku, czy tradycyjnej (przynajmniej w naszej wspólnocie) poobiedniej kawie.

Jakieś półtorej roku temu, przygotowując muzykę na święcenia kapłańskie moich współbraci, podpuściłem zaprzyjaźnionego kompozytora Janusza Krzysztofa Korczaka, żeby napisał opracowanie chóralne pieśni „Jeden chleb” – największego „hitu” o. Ziemiańskiego. Janusz podszedł do zadania ambitnie i napisał fantastyczne, quasi-motetowe opracowanie, bardzo ciepło przyjęte przez uczestników liturgii na czele z samym o. Ziemiańskim. Jakiś czas po tym wydarzeniu, pomyślałem, że fajnie byłoby zrobić koncert monograficzny poświęcony opracowaniom pieśni naszego kompozytora. Okazało się, że Janusz wpadł dokładnie na ten sam pomysł i zaczął pisać kolejne opracowania. Dobrą okazją do zaangażowania energii w to wydarzenie była końcówka moich studiów, postanowiłem bowiem napisać licencjat o wpływie twórczości muzycznej o. Ziemiańskiego na polską muzykę kościelną. I tak oto słowo przeszło w czyn. Janusz K. Korczak napisał kolejne opracowania, do tego dołożyliśmy napisane również specjalnie na tę okazję opracowania Mariusza Kramarza, Krystiana Neściora i moje oraz istniejące już opracowania ks. Wojciecha Kałamarza CM, o. Dawida Kusza OP, Wiktora Lorensa, Krzysztofa Michałka oraz kompozycję Jakuba Tomalaka do tekstu o. Stanisława Ziemiańskiego SJ. Korzystając ze złagodzenia obostrzeń związanych z pandemią, wprawdzie nie odważyłem się na stworzenie dużego chóru, ale zmontowałem oktet, z którym w miarę bezpiecznie mogliśmy się przygotować i wykonać koncert w naszej bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie, przy minimalnej publiczności (współbracia i grupka osób związanych z wydarzeniem), transmitowany jednak na żywo na Facebooku. Dla nas wszystkich był to pierwszy koncert od wielu miesięcy. Tym większa radość ze wspólnego muzykowania. A serdeczne mini-spotkanie po koncercie, w którym wzięli udział wykonawcy, autorzy opracowań i sam o. Ziemiański – bezcenne. Była to bowiem przestrzeń prawdziwego spotkania międzypokoleniowego ludzi, którym leży na sercu piękno muzyki sakralnej.

Koncert monograficzny poświęcony pieśniom Stanisława Ziemiańskiego SJ w opracowaniach wokalnych napisanych przez polskich twórców muzyki kościelnej, który odbył się w bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie, 14 czerwca 2020.

Autor słów i muzyki:
o. Stanisław Ziemiański SJ

Autorzy opracowań:
Dominik Dubiel SJ
Wiktor Lorens
ks. Wojciech Kałamarz CM
Janusz Krzysztof Korczak
Mariusz Kramarz
o. Dawid Kusz OP
Wiktor Lorens
Krzysztof Michałek
Krystian Neścior
Jakub Tomalak

Wykonawcy:
Katarzyna Rogal
Anna Wołczańska
Joanna Stolarska
Justyna Łokcik
Bartłomiej Brzóska SJ
Krystian Neścior
Wojciech Morański SJ
Dominik Dubiel SJ

Kierownictwo muzyczne:
Dominik Dubiel SJ