Uroczystość Wszystkich Świętych i dogmat o świętych obcowaniu

Uroczystość Wszystkich Świętych to święto jedności Królestwa Bożego, gdyż wierzymy, że Kościół, triumfujący w niebie i pielgrzymujący na ziemi stanowi jedno niepodzielne Ciało Jezusa Chrystusa. W Nim żyjemy służąc braciom i siostrom, w Nim umieramy i wraz z Nim będziemy się radowali niekończącą się chwałą.

Dogmat o świętych obcowaniu (communio sancrotum) mówi nam o wspólnocie wszystkich zbawionych, z których zasług, jak z wielkiego skarbca, wszyscy możemy korzystać. Szczególnie w trudnych sytuacjach, gdy wołamy do Boga w naszym utrapieniu, powołujmy się na tych, którzy ukończywszy swoją ziemska pielgrzymkę cieszą się już wiecznym szczęściem u boku Zmartwychwstałego Chrystusa. Prośmy Boga, aby przez wzgląd na nich i na ich szlachetne czyny, umocnił nas w chwilach słabości.

Mówiąc o świętych zmarłych używamy czasem sformułowań, które zaciemniają prawdę o tym naszym wspólnym skarbcu, do którego trafiają także nasze dobre czyny, aby również inni z nich korzystali. Takie określenia jak litania do świętego, modlitwa za wstawiennictwem świętego, zwracanie się do świętego, a nawet sama polska nazwa dogmatu „świętych obcowanie”, nie pomagają zrozumieć tajemnicy wspólnoty świętych.

Dogmat o communio sanctorum (wspólnocie świętych) w żaden sposób nie zachęca do rozmawiania ze zmarłymi, lecz do powoływania się na nich przed Bogiem. Przez wieki zatraciliśmy tę pełną ognia wiarę we wzajemną solidarność polegającą na napełnianiu wspólnej skarbnicy łask i korzystaniu z niej. Nieraz wręcz ulegamy pokusie przywoływania zmarłych jak czyniono to w starosłowiańskich obrzędach „dziadów”. Dogmat o świętych obcowaniu nie mówi o obcowaniu z duchami, a tym bardziej nie mówi o proszeniu ich o coś.

Jednak wsłuchując się w modlitwy, jakie zanosimy w katolickich wspólnotach, mogłoby się wydawać, że modlimy się do świętych lub prosimy ich o modlitwę wstawienniczą. Jednak to ich czyny wstawiają się za nami, a nie ich słowa. Boże – prośmy w modlitwie – przez wzgląd na Twoich świętych, wysłuchaj mojej modlitwy.

Ilustracja: Живопись Сергея Потапова 1991-1995 годов