Przełamywanie pieczęci dobiega końca. Baranek łamie ostatnią z nich – siódmą. Wówczas „zapanowała w niebie cisza prawie na pół godziny” (Ap 8,1). Taka cisza może być znakiem przerażenia, ale zarazem kontemplacji. W Starym Testamencie poprzedza ona teofanię – objawienie Boga. „Pół godziny jest symptomem pewnego kryzysu, który nadaje temu milczeniu przerażający charakter. Jest w tej ograniczonej i przerwanej ciszy coś niepokojącego, a nawet siejącego grozę” (G. Ravasi).

Podczas trwającej wciąż ciszy rozpoczyna się drugi etap liturgii nieba, następuje objawienie przyszłości. Liturgię rozpoczyna pojawienie się siedmiu aniołów stojących przed obliczem Boga.  Niektórzy z komentatorów kojarzą ich z siedmioma archaniołami z Księgi Tobiasza (Tb 12,15). Biblia podaje imiona trzech z nich: Gabriel („Bóg jest mocny”), Rafał („Bóg uzdrawia”) i Michał („Któż jest jak Bóg?”). Księgi apokryficzne uzupełniają imiona pozostałych archaniołów: Uriel, Raguel, Syrakiel, Remeiel. Aniołowie otrzymują trąby, a dokładniej szofary (rogi baranie). Nie są one „właściwie instrumentami muzycznymi, lecz raczej donośnymi sygnałówkami, gdyż taką funkcję miały rogi i trąby w starożytności” (M. Wojciechowski). Siedem trąb za chwilę obwieści sąd Boży. Nim to jednak nastąpi pojawia się inny anioł. Prawdopodobnie jest nim archanioł Michał, opiekuńczy anioł ludzkości. Archanioł wykonuje czynności liturgiczne, podobne do tych w świątyni jerozolimskiej. Składa wieczorną ofiarę kadzenia przed Bogiem. Kadzidło było ofiarą drogocenną, wielbiącą Boga. Sporządzano je „z żywicy rosnącego w południowej Arabii i Somalii drzewa, zwanego przez botaników Boswellia. Uchodziło ono za «szczere kadzidło», a mieszano je z innymi wonnościami” (E. Ehrlich). Księga Wyjścia podaje sposób jego przyrządzania (Wj 30,34-38). Kadzidło spalane na złotym ołtarzu kadzenia składało się z czterech składników: pachnącej żywicy (być może z drzewa balsamowego), muszli morskich mięczaków, pachnącego galbanum, żywicy z Persji, które nadawało wonnościom ostrości, oraz wspomnianego wyżej kadzidła z południowej Arabii. Inny wymiar ma kadzidło spalane w czasie liturgii niebieskiej. Są nim modlitwy zanoszone dla Boga przez świętych (Ps 141,2). Anioł pełni rolę kapłana. Midrasz Rabba w taki sposób opisuje jego rolę: „Kiedy modli się lud Izraela, nie znajdziecie ich wszystkich modlących się naraz, lecz każde zgromadzenie modli się oddzielnie, wpierw jedno, potem następne. A gdy skończą wszystkie, anioł sprawujący pieczę nad modlitwami zbiera wszystkie modlitwy wzniesione  we wszystkich synagogach, splata w wieńce i na głowę Boga je wkłada”. Zaś w Testamencie Lewiego czytamy: „W [niebie przyległym do najwyższego nieba] są aniołowie obecności Pana, usługując i dokonując przed Panem przebłagania za wszystkie grzechy, jakie z niewiedzy sprawiedliwych wynikły. I słodki aromat Panu ofiarowują, ofiarę rozumną i bezkrwawą” (cyt. za D. Stern).

Idylla związana z ciszą i ofiarą kadzenia zostaje nagle przerwana. Anioł ofiarnik „wziął naczynie na żar, napełnił je ogniem z ołtarza i zrzucił na ziemię, a nastąpiły gromy, głosy, błyskawice, trzęsienie ziemi” (Ap 8,5; por. Ez 10,2). Działanie anioła jest odpowiedzią Boga na modlitwy świętych, męczenników. „Wierni proszą Boga, by przeprowadził swój sąd nad zbuntowanym i niesprawiedliwym światem, a Pan ich wysłuchuje. Kult chrześcijański jest pod pewnymi względami skutecznym wzywaniem, aby Bóg wkroczył w historię i naprawił ją, by pokonał jej zło i zmył jej hańbę” (G. Ravasi). Z drugiej jednak strony żar ognia zrzucony na ziemię nie spala jej; wywołuje jedynie wstrząs. Może to być więc symbol ognia, który przyszedł zrzucić na ziemię Chrystus (Łk 12,49). Ogniem tym jest Duch Święty. Jest on „ciepłem i światłem dla sprawiedliwych, którzy z radością uczestniczą w tej interwencji Boga w historię” (G. Ravasi).

Po zakończeniu kontemplacyjnej ciszy rozpoczyna się budzący lęk koncert trąb. Obwieszcza plagi dotykające ziemię. Większość z nich została zaczerpnięta z dziesięciu plag egipskich, które dotknęły kraj faraona, gdy nie chciał pozwolić Izraelitom, by go opuścili (Wj 7,14nn) . Plagi zapowiadane przez aniołów dotyczą jedynie części ziemi. „Jest to kontrolowane zburzenie harmonii i porządku stworzenia, które Bóg postanawia przeprowadzić w celu poprawy ludzkości” (G. Ravasi). Nie będzie więc kary natychmiastowej; Bóg, aczkolwiek w sposób bolesny, daje czas do nawrócenia wszystkim niesprawiedliwym.

Pytania do refleksji:

  • Z czym kojarzy ci się cisza? Czy nie budzi w tobie lęku? Może próbujesz ją zagłuszać?
  • Który z archaniołów jest ci najbliższy? Dlaczego?
  • Czy twoja modlitwa wznosi się do Boga jak dym kadzidła?

fot. Pixabay