Dnia 24 maja, gdy w kalendarzu powszechnym Kościoła obchodzi się wspomnienie NMP Wspomożycielki Wiernych, w kalendarzu własnym jezuitów przypada wspomnienie Matki Bożej Dobrej Drogi.
W prowincjach włoskich zakonu, których jest ona Patronką, obchodzi się święto z własnym formularzem Mszy św. i czytaniami a w niektórych wspólnotach święto poprzedza specjalna nowenna połączona z Mszą św. i udziałem wiernych, w tym członków stowarzyszenia wiernych pod nazwą Towarzystwo Najświętszej Maryi Panny „Madonna della Strada”.
Obraz-fresk przedstawiający Najświętszą Maryję Pannę, Matkę Dobrej Drogi (Madonna della Strada), znajduje się, w będącym pod opieką rzymskich jezuitów kościele Santissimo Nome di Gesù (Najświętszego Imienia Jezus) potocznie nazywanym Il Gesù. Ponieważ był czczony jako cudowny przez rzymian a nadto szczególnie drogi św. Ignacemu i jego towarzyszom, umieszczono go w specjalnej kaplicy przylegającej do prezbiterium i ołtarza głównego.
Wizerunek Madonny della Strada został wykonany z dużym prawdopodobieństwem między drugą połową XIII wieku a pierwszą połową XIV wieku. Był przeznaczony do umieszczenia na zewnątrz budowli. W pewnym momencie przeniesiono go do wnętrza budowanego w tym miejscu kościoła. W czasie ostatnich prac restauracyjnych umieszczono starannie odklejony od podłoża fresk na płycie z kamienia bazaltowego o wymiarach 68 × 75 cm. Chociaż dyskusja co do autorstwa obrazu nie została jeszcze zakończona, to zastosowane w nim elementy kompozycyjne sugerują najlepszą średniowieczną szkołę rzymską.
Dziewica Matka jest ukazana w ujęciu przedstawiającym jej popiersie z Dzieciątkiem w ramionach, które trzyma lewą ręką, podczas gdy prawą, ma otwartą, skierowaną ku wiernym. Jej głowa jest zwieńczona nimbem, Jej spojrzenie skierowane jest ku przodowi, a cała postać jest owinięta złotym płaszczem. Dziecię Jezus jest ukazane w postawie Pantokratora; Jego głowę otacza nimb ze wpisanym weń krzyżem; ma spojrzenie naznaczone pogodną surowością; lewą ręką trzyma księgę, a prawą podnosi w geście błogosławieństwa.
Przedstawienie wydaje się nawiązywać do typologii Matki, Pośredniczki Łask, która zaprasza nas do zaufania Synowi i wstawia się u Niego.
Pierwotnie obraz Matki Bożej znajdował się w małym kościele zwanym potocznie Santa Maria degli Astalli, później Altieri (od nazwy placu, przy którym było wejście), a ostatecznie nadano mu nazwę Madonna della Strada. Według o. Pietro Tacchi Venturi SJ ten ostatni kościół mieścił się na obszarze, który obecnie wyznacza Piazza del Gesù i Via dell’Aracoeli. Został on zburzony, aby zrobić miejsce pod budowę obecnej świątyni i kolegium jezuitów. Warto zwrócić uwagę, że za każdym razem z wielką starannością zadbano o zachowanie obrazu. W 2006 zakończono roku prace konserwatorskie, w trakcie których wizerunek został bardzo starannie oczyszczony i odrestaurowany. Dziś można go oglądać w pierwotnym kształcie, bez przemalowań. Usunięto także kosztowne koszulki i wota, ślady przywiązania i wdzięczności minionych pokoleń wiernych, przytwierdzone do postaci na obrazie. Obraz Matki Bożej Dobrej Drogi, po odnowieniu został włączony ponownie do kultu w niedzielę 8 października 2006 roku. Z tej okazji uroczystej Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył wikariusz papieża Benedykta XVI dla Miasta i Diecezji Rzymskiej kard. Camillo Ruini.
Kaplica, w której obraz aktualnie się znajduje, została zaprojektowana i ozdobiona przez o. Giuseppe Valeriano SJ (1542-1596), któremu zawdzięczamy również malowidła na drewnie przedstawiające epizody z życia Matki Bożej. Poniżej wyryte są na czarnym marmurze fragmenty zaczerpnięte ze Starego i Nowego Testamentu odnoszące się do namalowanych scen.
Freski kopuły, z aniołami grającymi na trąbkach, są dziełem G. P. Pozziego (1561 – 1589), tworzącego za pontyfikatu Sykstusa V.
Kunsztowna posadzka wyłożona jest rzadkimi marmurami i poprzetykana gwiazdami ze złoconego brązu.
Kaplica jest jednym z dwóch miejsc nadających się doskonale do cichej modlitwy w ruchliwym i nawiedzanym tłumnie przez turystów kościele (drugim jest kaplica NSPJ po drugiej stronie nawy głównej. Warto tam się zatrzymać, byle nie w weekendy, gdy kościół zwiedzają liczni turyści.
Chętnym chciałbym zaproponować triduum przed świętem Matki Bożej Dobrej Drogi, na które złoży się każdego dnia inna modlitwa do Niej, Ojcze nasz, Chwała Ojcu oraz wezwanie do św. Józefa i św. Ignacego, z racji Ignacjańskiego Roku Jubileuszowego. Warto przed modlitwą wzbudzić głębokie pragnienie głębszego poznania Jezusa oraz przyjęcia Maryi jako Tej, która pomaga wiernie podążać drogami naszej misji w świecie. Każdego dnia Triduum umieszczę jakiś krótki tekst z informacją o kulcie Matki Bożej Dobrej Drogi oraz inną modlitwę. Treść modlitw może być doskonałym punktem wyjścia do medytacji.
Pierwszy dzień Triduum (sobota, 21.05.2022)
Modlitwa do Matki Bożej Dobrej Drogi
O Maryjo słodka,
Matko nasza w niebie
prowadź nasze kroki
po drodze żywota,
jakże często stromej
i pełnej wyboi.
A u kresu drogi
bądź nam niebios bramą
i błogosławiony Owoc twego łona
ukaż nam Jezusa. Amen.
Modlitwa Piusa XII, Tłum. o. Mieczysław Bednarz SJ
Opracowanie: o. Henryk Droździel SJ
