W progach świątynnych powitała Jezusa inna pobożna osoba, Anna. Prorokini Anna występuje w parze ze starcem Symeonem, stanowiąc paralelę do Maryi i Józefa. Święty Łukasz,  Ewangelista kobiecej czułości i delikatności,  wprowadza na karty swojej Ewangelii wiele kobiet, o których milczą inni. W ten sposób podkreśla, równość mężczyzn i kobiet przed Bogiem oraz fakt, że dobra nowina jest skierowana do wszystkich. W przeciwieństwie do innych kobiet Nowego Testamentu, Annie poświęca długi opis: „Była tam również prorokini Anna, córka Fanuela z pokolenia Asera, bardzo podeszła w latach. Od swego panieństwa siedem lat żyła z mężem, i pozostała wdową. Liczyła już sobie osiemdziesiąt cztery lata. Nie rozstawała się ze świątynią, służąc Bogu w postach i modlitwach dniem i nocą” (Łk 2,36-37).

Imię Anna oznacza łaskę Bożą. Nosiła je matka Samuela (por. 1 Sm 1-2) oraz matka Maryi, czyli babcia Jezusa. Znamy również pochodzenie Anny (w przeciwieństwie do Maryi!). Była córką Fanuela. W języku hebrajskim imię to oznacza „oblicze Boga” i jest znakiem błogosławieństwa i szczęścia (por. Lb 6,24-26). Anna pochodziła z pokolenia Asera, a Aser oznacza „szczęście”, „szczęśliwość”. Rodowód Anny wskazuje, że jest kobietą szczęśliwą, pobłogosławioną przez Boga, napełnioną radością i pokojem. Zdrowa rodzina i właściwe  wychowanie rodzinne i religijne ukształtowało w niej dojrzałą, głęboką i szlachetną kobietę.

Anna jest prorokinią. Kontynuuje starotestamentalny nurt kobiet, które zostały obdarzone szczególną intuicją i wyczuleniem na słowo Boga. Jako prorokini spędzała w świątyni wiele czasu, modląc się i poszcząc. Liturgia żydowska znała jeden post wyznaczony na Dzień Ekspiacji (Kpł 16, 29nn). Izraelici pościli jednak dwa razy w tygodniu: w poniedziałki i czwartki. W sytuacjach wyjątkowych, na przykład klęsk, by uprosić u Boga pomoc, ogłaszano oficjalne dni postne. Żydzi traktowali post zasadniczo jako modlitwę błagalną do Boga oraz jako zadośćuczynienie i pokutę. Dla Anny post był stałą praktyką, którą łączyła z modlitwą, miłością i przebywaniem w bliskości Boga. Jest pierwszą uczennicą Jezusa, podobnie jak apostołowie, którzy po zmartwychwstaniu swego Mistrza „stale przebywali w świątyni, wielbiąc i błogosławiąc Boga” (Łk 24,53).

Anna jest wdową. W czasach biblijnych Starego Testamentu nie był to powód do chluby. Długie życie i liczne potomstwo były wyrazem Bożego błogosławieństwa, a kobietę ceniono tylko wówczas, gdy rodziła dzieci. Kobieta niezamężna, a więc bezdzietna była przedmiotem szyderstw. Wdowieństwo uważano za nieszczęście i hańbę (Iz 4,1) i stawiano na równi ze statusem sierot, cudzoziemców i ubogich, czyli osób wymagających szczególnej opieki i troski, również ze strony prawa. Pomimo tych niedogodności i cierpienia Anna w sposób świadomy zrezygnowała z ponownego wyjścia za mąż, by służyć Bogu.

Anna według interpretacji egzegetów dożyła 105 lat: czternaście przed zamążpójściem, siedem w małżeństwie i osiemdziesiąt cztery w stanie wdowieństwa; podobnie jak starotestamentowa Judyta (Jdt 16,22nn). Jest więc nową „Judytą”, czyli „Żydówką”. Jako Żydówka i chrześcijanka była wzorem do naśladowania nie tylko dla wdów, ale również dla diakonis wczesnochrześcijańskich. Świadczy o tym fakt, iż imię Anny wymieniano w prefacji konsekracyjnej diakonis. Anna stanowi wzór starości przepełnionej radością, wdzięcznością, pokojem i pogodą ducha. „Jej 84 lata nie uciekły jak piasek przez palce. Jej życie nie składa się tylko ze wspomnień podobnych liściom unoszącym się na jeziorze śmierci. Łukasz portretuje ją jako pogodną, modlącą się kobietę, «ubogą Pana». (…) Wobec świata, w którym jest coraz więcej pustki, gorączkowego poszukiwania sztucznej sytości, szalonego oszołomienia, przewrotności, Anna wyrasta jako znak prawdziwego pokoju, radości i pełni” (G. Ravasi).

Anna, podobnie jak Symeon natchniona Duchem Świętym, przyszła do świątyni, gdy Maryja z Józefem wnosili Jezusa: „Przyszedłszy w tej właśnie chwili, sławiła Boga i mówiła o Nim wszystkim, którzy oczekiwali wyzwolenia Jeruzalem” (Łk 2,38). Dzięki życiu w bliskości Boga Anna rozpoznała w Jezusie nadzieję Izraela. „Zwyczaj koncentrowania się na tym, co najważniejsze, wraz z wynikającym z tego uwolnieniem się od wszystkiego, co zbyteczne i co może stanowić wyłącznie doczesny punkt oparcia, wyostrza wzrok serca i pozwala osobom całkowicie zawładniętym proroctwem i słowem Boga rozpoznać w Jezusie Zbawiciela świata” (I. Gargano). Anna, obok pasterzy, należy do pierwszych misjonarzy, ewangelistów. Jako pierwsza w Jerozolimie rozgłaszała orędzie o narodzinach upragnionego Zbawiciela.

 

Pytania do refleksji:

  • Jak często przebywasz w świątyni? I co w niej czynisz?
  • W jaki sposób przeżywasz liturgię?
  • Jak wygląda twoja praktyka postna?
  • W jaki sposób chwalisz Boga, czcisz Go i służysz Mu?
  • Jaki jest twój stosunek do stanu wdowieństwa?
  • Czy odkrywasz wartość i piękno bycia wdową (wdowcem), „która służy Bogu w postach i modlitwach dniem i nocą” (Łk 1,37)?
  • Czy znasz osoby starsze (i stare), które są dla ciebie źródłem mądrości życiowej i duchowej, które pragniesz naśladować?
  • Czy godzisz się na czas bierności, przemijania, zejścia na dalszy plan?
  • Jak przeżywasz własne starzenie się i starość?
  • Jaką dobrą nowinę głosisz swoim słowem i życiem?