Dnia 12 lutego 2020 roku, a więc ponad 5 lat temu, obchodziliśmy 80. urodziny o. Ryszarda Plezi SJ, który wraz z o. Hieronimem Fokcińskim SJ i innymi jezuitami od 46 lat współtworzył wspólnotę jezuicką posługującą w Papieskim Instytucie Studiów Kościelnych w Rzymie. Z okazji urodzin życzyliśmy ojcu Ryszardowi „jeszcze wielu szczęśliwych lat życia w służbie Bogu, Ojczyźnie i bliźnim, powierzając go dalszej opiece Miłosiernego Boga, od którego pochodzi ostatecznie wszelkie dobro na świecie”.
Nikt wtedy nie podejrzewał, że za kilka miesięcy, w Uroczystość Narodzin Św. Jana Chrzciciela o. Ryszard odejdzie do Pana. Stało się to w infirmerii Kurii Generalnej TJ w Rzymie dokładnie 24 czerwca 2020 r.
W opublikowanym wówczas nekrologu Rektor PISK napisał: Dzisiaj, 24 czerwca 2020 roku, w godzinach popołudniowych zmarł w Rzymie śp. ojciec Ryszard Plezia SJ – długoletni pracownik Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie. Odszedł do Pana w 81. roku życia, w 63. roku zakonnego powołania i 53. roku kapłaństwa. Msza św. pogrzebowa w Rzymie odbędzie się w kaplicy Kurii Generalnej Jezuitów przy Borgo Santo Spirito 4, dnia 27 czerwca 2020 r., o godz. 11.00. Ciało zostanie następnie przewiezione do Polski. Główne uroczystości pogrzebowe odbędą się 6 lipca 2020 r. w Warszawie, w Sanktuarium św. Andrzeja Boboli przy ul. Rakowieckiej 61. Msza św. rozpocznie się o godz. 11.00, a po niej będzie odprowadzenie ciała na Cmentarz Powązkowski.
O. Ryszard Plezia SJ urodził się w Kowlu, aktualnie na terenie Ukrainy, dawna Diecezja Łuck, dnia 24 lutego 1940 roku. Rodzice, Kazimierz i Anna z d. Krupa, jak inne rodziny ze wschodnich terenów dawnej Rzeczypospolitej, doświadczyli prześladowań ze strony obu totalitaryzmów: niemieckiego i rosyjskiego. Z powodu wojny i okupacji musieli opuścić swoje rodzinne strony i nigdy tam już nie wrócili.
Mający 17 lat, Ryszard Plezia został przyjęty dnia 29 sierpnia 1957 roku do jezuickiego nowicjatu w Kaliszu. Po złożeniu na ręce o. Stefana Dzierżka SJ pierwszych ślubów zakonnych dnia 30 sierpnia 1959 roku przygotowywał się do egzaminu maturalnego, który zdał w Poznaniu w 1962 roku. Studia filozoficzne odbył w Krakowie (1962-1965) i teologiczne w Warszawie (1965-1969). Święcenia kapłańskie otrzymał 17 czerwca 1968 roku w Warszawie przez posługę kard. Stefana Wyszyńskiego. Studia specjalistyczne z teologii fundamentalnej odbył na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. W 1974 roku został skierowany do pracy w Papieskim Instytucie Studiów Kościelnych (PISK), w którym pracował nieprzerwanie do roku 2020. Głównym obszarem działalności o. Ryszarda Plezi była „logistyka”, czyli troska o materialne i administracyjne potrzeby wynikające z istnienia i działania Instytutu, a także troska o ekipę naukową PISK.
Uroczystą Profesję 4 Ślubów złożył dnia 24 maja 1981 roku w Grottaferrata pod Rzymem na ręce ówczesnego Generała, a dziś Sługi Bożego Ojca Pedro Arrupe.
W liście na 50. lecie życia zakonnego o. Generał Peter Hans Kolvenbach podkreślił, że praca o. Ryszarda, odbywająca się niejako „w tle” głównej działalności Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych, zapewniła Instytutowi ciągłość i pozwoliła innym członkom ekipy zaangażować wszystkie siły w działalność naukową.
W lutym 2020 roku obchodził uroczyście 80 rocznicę urodzin, przyjmując liczne podziękowania i życzenia od współbraci, sióstr zakonnych oraz świeckich współpracowników.
Ojciec Ryszard Plezia był jednym z pierwszych jezuitów tworzących Papieski Instytut Studiów Kościelnych w Rzymie i ściśle współpracował zarówno z ks. kard. Stefanem Wyszyńskim, jak i również z o. Eugeniuszem Reczkiem SJ (współzałożycielem PISK) i o. Hieronimem Fokcińskim SJ – pierwszym rektorem Instytutu. Praca o. Ryszarda była częścią szeroko pojętej działalności na rzecz zachowania i upowszechniania dziedzictwa narodowego i kultury polskiej. Pracował z poświęceniem i zaangażowaniem, wierny obowiązkom i wytrwały.
Konsul RP pani Agata Ibek-Wojtasik w imieniu Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Rzymie napisała m.in.: „(Ojciec Ryszard Plezia) Był człowiekiem skromnym i wnikliwym. Pełniąc posługę w Papieskim Instytucie Studiów Kościelnych z ogromną życzliwością, wspierał pracę tutejszej Placówki. Takim pozostanie na zawsze w naszej pamięci”.
Skromny, wnikliwy i życzliwy, takim go pamiętamy i dzisiaj, wspominając 5. rocznicę jego śmierci. Wspominamy, aby podziękować.
o. Henryk Droździel SJ
24.06.2025, Warszawa