W Brukseli, 25 listopada, spotkał się zespół koordynujący realizację programu Higher Education for Social Transformation in Europe and the Near East. Program, zorganizowany i koordynowany przez zarząd jezuickiej Konferencji Prowincjałów Europy, ma na celu utworzenie i rozwój międzynarodowych sieci zespołów badawczych. Przewidziany na 15 lat program wystartował w 2017, a na obecnym etapie dobiega końca wstępna trzyletnia faza jego realizacji. W okresie przygotowawczym zidentyfikowano 7 obszarów istotnych dla jezuickiej obecności w Europie oraz dla badań prowadzonych w jezuickich uczelniach wyższych. Ich nazwy stały się też nazwami zespołów: Ekologia i wyzwania ochrony środowiska; Ekonomia, ubóstwo i etyka; Relacje chrześcijańsko-muzułmańskie; Dialog nauki i religii; Duchowość ignacjańska; Antropologia; Migracja i uchodźcy. Około stu osób, jezuitów i świeckich pracujących w jezuickich uczelniach Europy i Bliskiego Wschodu, zostało zaangażowanych w realizację zainicjowanych projektów. W programie uczestniczą także badacze z dwóch polskich jezuickich uczelni: Akademii Ignatianum w Krakowie oraz Collegium Bobolanum w Warszawie.

W spotkaniu wzięło udział 14 osób, w tym koordynatorzy poszczególnych zespołów badawczych, przewodniczący konferencji prowincjałów europejskich, Frank Janin SJ, Peter Rožič SJ, który kieruje Jesuit Social Center w Brukseli, a także zarząd Kircher Network, sieci jezuickich uczelni europejskich: Philip Geister SJ, Philip Endean SJ i Susan Ditrolio.

Spotkanie rozpoczęto od ewaluacji celów, które postawiono przed wstępną fazą programu. Stwierdzono, że dla pełnej ich realizacji potrzeba przedłużenia tej fazy programu do połowy 2020 roku.

W pierwszej części spotkania, poszczególni koordynatorzy przedstawili to, co udało się zrobić przez ostatni rok w ramach zespołów oraz podsumowali rezultaty osiągnięte w ramach trzyletniej współpracy. Każdy z zespołów wypracował własne podejście i miał specyficzną dynamikę. Część zespołów akcentowała bardziej akademickie badania, inni położyli nacisk na praktyczne rezultaty. Wszyscy zwrócili uwagę na trudności zespołów związane z jednoczesnym staraniem o solidne badania oraz o myśleniem w kategoriach zastosowania w kontekście wyzwań, przed jakimi staje obecnie Europa. Dłuższa dyskusja dotyczyła kwestii wypracowania modelu transferu zdobytej wiedzy z uczelni do społeczno-kulturalno-politycznego otoczenia, zwłaszcza na poziomie europejskim. Podkreślono też, że HEST pozwolił sporej grupie osób z jezuickich uczelni poznać inne jezuickie instytucje akademickie, zrozumieć konteksty funkcjonowania i różnorakie uwarunkowania. Wiedza ta pozwala realistycznie planować dalszą współpracę. Wskazano przy tym na szanse i trudności dotychczasowej współpracy.

Druga, popołudniowa, część spotkania dotyczyła przyszłości zarówno całego programu HEST, jak i poszczególnych zespołów badawczych. Stwierdzono potrzebę kontynuowania programu, uwzględniając to, czego już się nauczono w trakcie praktykowania współpracy. Pokreślono wiele wartych dalszego pogłębienia i rozwinięcia procesów, które zostały zainicjowane w jezuickich uczelniach, np. wzajemne inspiracje intelektualne i organizacyjne, efektywniejsze wykorzystanie unikalnej infrastruktury i możliwości, rozwój poczucia wspólnej misji jezuickich uczelni, uświadomienie sobie wagi społecznego zaangażowania uczelni. Wskazano przy tym, że niektóre zespoły potrzebują większego wsparcia instytucjonalnego oraz finansowego. W oparciu o rezultaty prezentacji i dyskusji zostanie w najbliższych miesiącach przygotowany strategiczny plan na kolejną fazę programu, przewidzianą na lata 2020-2022.

Jacek Poznański SJ